علم تغذیه
مربیگری ورزشکاران در هر سطحی مهارت های زیادی می طلبد. بسته به سطحی که وی مربیگری میکند شاید نقش فردی انگیزاننده، کارشناس تکنیک ورزشی، روانشناس، راننده اتوبوس، نگهدارنده کودکان، مدیر، برنامه ریز یا چندتا از آنها را به عهده بگیرد. وقتی مربی با عده ای از ورزشکاران کار می کند علاوه بر سطح مهارت های ورزشی آنها با شخصیت آنان نیز سرکار و تعامل دارد. هنگامیکه ورزشکاری در قالب گروه رشد و پیشرفت می کند مربی برای تضمین تداوم پیشرفت وی باید شیوه مربیگری خود را نیز تغییر دهد. به نظر می رسد موفقیت در کار با ورزشکاران نخبه بیشتر از آنکه به شیوه «هرچی من می گویم» متکی باشد به رضایت بین مربی و ورزشکار مربوط می شود. ورزشکاران نخبه لازم است که نقش بیشتری در هدف گزینی (goal setting) و طراحی ساختار تمرین داشته باشند. همچنین آنان مسئولیت بیشتری برای حفظ نظم و انضباط شخصی دارند.
تاثیر حمام آب سرد بعد از ورزش این پزشکان میگویند حمام آب سرد بعد از ورزش به رفع کوفتگی و گرفتگی عضلات کمک میکند. البته هنوز مشخص نیست که این روش چه عوارض جانبی احتمالی میتواند برای بدن داشته باشد. به گزارش یونایتدپرس، متخصصان دانشگاه «اولستر» با بررسی و تحلیل روی 17 مطالعه با 366 شرکت کننده به نتایج فوق دست یافتهاند. شرح این آزمایشات در نشریه «کوکران لایبراری» ارائه شده است. این متخصصان میگویند اگر فرد 24 و 48 و 72 و یا حتی 96 ساعت پس از ورزش کردن، دوش آب سرد بگیرد در مقایسه با روشهای غیرفعال برای کاهش کوفتگی عضلانی پس از انجام تمرینات بسیار موثر است.
مردانی چون سیب، زنانی چون گلابی امروزه مشخص شده است که اهمیت توزیع بافت چربی در بدن در پیش بینی ابتلا به دیابت و بیماریهای قلبی عروقی اهمیت بیشتری نسبت به میزان چربی کل بدن دارد. بافت چربی توزیع یکنواختی در بدن ندارد. مهمترین محل ذخیره شدن چربی در بدن در ناحیه زیر پوست است. در حالات چاقی و غیر چاقی، تفاوتهای ویژهای در بافت چربی زیرپوستی زنان و مردان مشاهده میشود. زنانی که چاق نیستند از بافت چربی زیر پوستی بیشتری در ناحیه سرینی - رانی برخوردارند، در حالی که در مردانی که چاق نیستند چربی زیرپوستی به شکلی یکدست در تمام بدن توزیع شده است. در مردان چاق، چربی زیر پوست شکم بیشتر جمع می شود. به این نوع چاقی، نوع مرکزی، بالاتنه، مردانه و یا چاقی سیبی شکل گفته میشود. در زنان، چربی بیشتری در نواحی پایین شکم و لگن و رانها جمع میشود. به این نوع چاقی، چاقی محیطی، زنانه یا گلابی شکل میگویند. ارتباط بین جنسیت و چاقی ناحیهای یا موضعی قطعی نیست. شماری از مردان به چاقی محیطی گرفتار میشوند.
بعد از ناحیه زیر پوست، چربی در احشاء، پشت صفاق، دور کلیهها و در ناحیه چشمخانه جمع میشود. میزان سوخت و ساز این چربیها بیش از شکم و ناحیه سرینی و رانهاست. این ترتیب اهمیتی خاص از نظر سوختوسازی دارد. واقعیت این است که تنها چربی تجمع یافته در اعضای داخلی بدن و احشاء مسیر مستقیمی به کبد دارد. در فعالیت بدنی هم چربی احشایی بیشتر از سایر قسمتها به عنوان سوخت مصرف میشود. در وضعیتهای خاص، این ترتیب تغییر پیدا میکند. به عنوان مثال، در زنان شیرده فعالیت سوخت و سازی چربی ناحیه سرینی - رانی بیشتر می شود. پرسشی که در اینجا مطرح میشود این است که سازو کار چربی سوزی چیست و به عبارتی چربیها از چه راهی میسوزند؟ پاسخ دادن به چنین پرسشی میتواند بسیاری از حقایق را برای ما روشن کند. تحقیقات نشان داده است که هورمونهای چربی سوز (یعنی کاتکولامینها) در چربی احشایی فعالترند و فعالیت آنها در بافت چربی زیر پوستی شکم، فعالتر از نواحی دیگر زیر پوستی است. مواد و هورمونهایی که اثرات ضدچربیسوزی دارند (مثل انسولین، پروستاگلاندینها و آدنوزین) اثر مهاری بیشتری بر فعالیت چربیسوزی در بافت زیر جلدی نسبت به سلول های چربی احشایی دارند.
عوارض چاقی موضعی
چاقی بالاتنه ارتباط بیشتری با عوارض چاقی همچون دیابت، فشار خون بالا، ناراحتیهای عروقی و بالا رفتن چربی خون دارد در حالی که چاقی محیطی عوارض کمتری دارد. شاهد این مدعا ظهور بیشتر دیابت، فشار خون بالا و ناراحتیهای قلبی - عروقی در کسانی است که نسبت دور کمر به لگن در آنها بیشتر از همتایانشان است. همچنین مشخص شده است که در مردان چاقی شکم و در زنان نسبت چینهای پوستی کتف به پشت بازو با ناراحتی های قلبی - عروقی و میزان مرگ و میر کلی ارتباط نزدیکی دارد.
فعالیت بدن چربی سوز
دو راه برای کاهش انبار چربی در بدن وجود دارد یا باید ورود آن را مانع شد که چاره آن تغذیهای است و باید کالری دریافتی فرد را کم کرد. اما راه دوم آن است که موتور سوخت و سازی بدن هرچه میتواند بیشتر از چربیها به عنوان سوخت استفاده کند. چربیها به عنوان سوخت در بدن نقش برجستهای دارند و در شرایط مشخصی بهعنوان سوخت اصلی بدن میسوزند و در این زمینه از قندها پیشی میگیرند. مثلا در حال استراحت چربیها سوخت اصلی بدن هستند. اما متاسفانه در این حالت بدن سوخت کمی مصرف میکند و از این رو در این حالت به طور کلی خیلی چربی نمیسوزد. یک حالت دیگر هم برای سوختن چربیها وجود دارد و آن شرکت در فعالیتهای بدنی چربیسوز است. ورزشهای چربیسوز ورزشهای سختی نیستند و در واقع بسیار هم ملایم هستند. پیادهروی ، دویدن آرام، کوهپیمایی، شنا کردن و دوچرخهسواری نمونههای اعلای این نوع فعالیتها هستند. در این فعالیتها باید شدت ملایمی را انتخاب کرد بهعنوان مثال، شدت در حین دویدن باید طوری باشد که فرد بتواند با دوست خود لااقل جملهای را رد و بدل کند. در این حالت موتور هوازی در بدن بیشتر از سوخت چربی استفاده میکند. نکته مهم این است که چربی سوخته شده از یک موضع انتخاب نمیشود و باید انتظار داشت که بعد از مدتی چاقی بهطور عمومی کاهش یابد. نتیجه تحقیقات نشان میدهد که امکان تقویت عضلات یک ناحیه وجود دارد اما نمیتوان چربی آن را به طور انتخابی کاهش داد.
یکی از دغدغههای اکثر افرادی که به دنبال روشهای کاهش وزن هستند تصویری است که این افراد از بدن خود دارند و آن را با شکل بدنی خود در ذهنشان میسنجند. معمولا این افراد خواستار کاهش وزن به خصوص در بعضی از نواحی بدن همچون شکم هستند. تصور آنان این است که میتوان با لاغری موضعی بر چاقی موضعی فائق آمد. اما باید دید این طرز تفکر درست است یا خیر؟ اصولا منشا آن کجاست؟ آیا ریشههای تجاری هم در شکل گیری آن نقش داشته است یا مسائل اجتماعی در آن موثر بوده است؟ ادامه مطلب...
هفت توصیه برای سلامتی مفاصل