ورزش می تواند با کاهش درد و رنج بیماران مزمن، افزایش کیفیت عملکرد روزانه و بهبود کیفیت زندگی به افراد مبتلا به بیماریهای مزمن کمک کند که برای انتخاب نوع فعالیت بدنی گزینه های زیادی وجود دارد ولی به صورت کلی می توان گفت فعالیتی را انتخاب کنید که از آن لذت ببرید و در مکانی که انجام آن برایتان راحت باشد. فعال بودن برای هر فردی مفید است اما برخی ورزشها منافع ویژه ای دارند. در اینجا ورزشهای متفاوتی آورده شده اند که می توانند به افرادی که بیماریهای مزمن دارند کمک کنند.
انواع ورزش:سه گروه اصلی ورزش شامل ورزشهای ایروبیک، تمرینات قدرتی و تمرینات کششی هستند.
- ورزشهای ایروبیک یا هوازی: تمریناتی هستند که میزان ضربان قلب را با حرکات تکرار شونده عضلات بزرگ بدن، بالا می برند. ورزش ایروبیک خود دو نوع است.
با تحمل وزن: عضلات در برابر نیروی جاذبه و مخالف آن کار می کنند. مانند جاگینگ، پیاده روی، حرکات موزون.
بدون تحمل وزن: نیروی جاذبه در اینجا نقش اصلی را ایفا نمی کند. مانند دوچرخه سواری، شنا، قایقرانی.
- تمرینات قدرتی: این تمرینات، قدرت، نیروی عضلانی و کارایی عضلات خاصی را از طریق منقبض کردن عضلات افزایش می دهند. به عنوان مثال : وزنه زدن و تمرین با وزنه ها. افزایش ضربان قلب در مقایسه با ایروبیک کوتاه مدت تر است.
- تمرینات کششی: این تمرینات انعطلف پذیری عضلات را حفظ کرده و آن را افزایش می دهد. انعطاف پذیری خوب برای کاهش خطر آسیب دیدگی و افزایش محدوده ی حرکتی، لازم است. بهتر است بعد از هر جلسه ورزشی، تمرینات کششی را انجام دهید.
تاثیر ورزش بر بیماریها: به طور کلی هر سه نوع ورزش در یک برنامه ی موثر اهمیت دارند. اما در لیست زیر شرح داده ایم که چطور نوع خاصی از ورزش می تواند شرایط سلامتی شما را تحت تاثیر قرار دهد.
بیماری قلبی: تحقیقات بسیاری نشان داده اند که ورزش مرتب خطر حمله ی قلبی را کاهش می دهد. خصوصا در افرادی که بیماری عروق کرونر دارند.
منافع خاصی که از ورزش برای افرادی که بیماری قلبی دارند حاصل می شود شامل: - تقویت شدن عضله ی قلب - حملات کمتر آنژین قلبی - کاهش سطح کلسترول - کاهش تشکیل پلاک درون شریانها - کنترل بهتر وزن و کلسترول - ورزش ایروبیک (هوازی) ورزشی است که می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی و حمله قلبی را کاهش دهد. - کلسترول بالا: کلسترول در سلولهای مختلف بدن یافت می شود. کلسترول در واقع برای حیات ضروری است اما اگر میزان نوع بد کلسترول در خون افزایش یابد می تواند موجب بیماری قلبی شود.
به گفته دکتر ریچارد استین سخنگوی انجمن قلب آمریکا، ورزش منظم هوازی کلسترول خوب خون را بالا می برد و کلسترول بد را کاهش می دهد. همچنین او تاکید می کند هنگامی که ورزش با رژیم غذایی سالم و کم چرب همراه شود این تغییرات واضحتر خواهند بود. ورزش ایروبیک یا هوازی نوعی از ورزش است که می تواند باعث بهبود سطح کلسترول شود.
دیابت: در دیابت تولید و مصرف انسولین بدن دچار اختلال می شود. دیابت عامل خطرساز مهمی برای بیماری عروق کرونر. بیماری عروق کرونر است. اگر انسولین خون کافی نباشد گلوکز که سوخت همه ی سلولهاست نمی تواند از خون به سلولها وارد شود. در نتیجه هم سلولها گرسنه می مانند و هم میزان گلوکز خون بالا می رود. ورزش باعث می شود حساسیت سلولها به انسولین افزایش یابد و در نتیجه کنترل قند خون را بهبود می بخشد. نوعی از ورزش که برای افزایش حساسیت سلولها به انسولین و کاهش عوامل خطرساز قلبی مناسب است شامل ورزشهای ایروبیک و تمرینات قدرتی هستند.
فشار خون بالا: نشان داده شده است که ورزش با شدت متوسط کارایی سیسیتم گردش خون را افزایش می دهد و از این طریق برای کنترل فشار خون مفید است. علت کاهش فشار خون در اثر ورزش این است که عضله ی قلب بهتر خون را پمپ می کند، رگها کمتر تحت فشار هستند، قلب برای کار کردن به اکسیژن کمتری نیاز دارد و کارکرد کلیه بهتر می شود. نوع ورزشی که برای پایین آوردن فشار خون مفید نشان داده شده است ورزشهای ایروبیک یا هوازی هستند.
سکته مغزی: نوعی از سکته مغزی زمانی اتفاق می افتد که خون کافی به بخشی از مغز نمی رسد و باعث مرگ سلولها در آن بخش می شود.
ورزش عامل مهمی در کمک به بیماران برای بهبود یافتن از چنین وضعیتی است. ورزش ممکن است به سلول های مغز در نزدیکی محل سکته کمک کند تا اکسیژن بیشتری دریافت کنند و قدرت و هماهنگی عضلات آسیب دیده را بهبود بخشد. سکته ی مغزی ممکن است محدودیتها و اختلالات فیزیکی مختلفی برای فرد ایجاد کند. توصیه های ورزشی برای این افراد بسته به نوع و شدت سکته ی مغزی و محدودیتهای افراد متفاوت است.
انواع ورزش برای بهبودی از سکته مغزی و پیشگیری از آن شامل: ورزشهای ایروبیک، تمرینات قدرتی و کششی هستند.
سرطان: فعالیت فیزیکی حلقه ی گم شده ای برای بسیاری از افراد در درمان سرطان است. دایان داستر کارشناس ارشد و از بنیانگذاران مرکز سرطان آریزونا می گوید: ورزش متوسط با خستگی مبارزه می کند و حالت تهوع و افسردگی را کاهش می دهد. مطالعات نشان می دهند که بیماران مبتلا به سرطانی که افسردگی ندارند نسبت به افراد افسده شانس بیشتری برای زنده ماندن دارند.
انواع ورزش برای تقویت انرژی و بهبود وضعیت خلقی و روحی شامل ورزشهای ایروبیک و تمرینات قدرتی هستند.
بیماریهای ریوی: - بیماری مزمن انسدادی ریه شامل آمفیزم و برونشیت مزمن، از شایعترین بیماریهای ریوی هستند. - ورزش باعث بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به این بیماریها می شود. - ورزش موجب افزایش توانایی در تحرک و فعالیت می شود. - کارایی تنفس را افزایش می دهد. - جذب اکسیژن توسط عضلات جریان هوای بازدمی را افزایش می دهد. - ورزشی که برای بهبود توانایی تنفسی مفید است: ورزشهای ایروبیک هستند.
آرتریت یا التهاب مفاصل: تحرک مداوم برای سلامت مفاصل بسیار مهم است. این موضوع به ویژه در مورد افرادی که به التهاب مفاصل یا آرتریت دچارند اهمیت زیادی دارد. ورزش منظم به افزایش قدرت و انعطاف پذیری و نیز به حفظ حالت ارتجاعی مفاصل کمک می کند. این امر به ویژه در پاها مهم است که در آن آسیب غضروف مفصلی منجر به التهاب مفاصل و آرتروز می شود.
انواع ورزش در جهت بهبود سلامت مفاصل شامل: ورزشهای ایروبیکی که فشار وزن را به فرد وارد نکنند و تمرینات قدرتی. ورزشهای آبی برای این افراد ایده آل هستند.
پوکی استخوان: بافت استخوان زنده است و دائما در حال ساخت و همچنین تخریب است. مایکل لورو کارشناس ارشد و بنیانگذار مرکز کایروپرکتیک ورزش و توانبخشی می گوید: تمریناتی که با تحمل وزن انجام می شود باعث حفظ تراکم استخوان می شود واستحکام آن را افزایش می دهد. این ورزشها حالت فعال ساخت و تخریب استخوان را بیشتر به سمت ساخت استخوان می برد. او اضافه می کند که قدرت عضلانی نیز به همان اندازه برای استحکام استخوان مهم است، زیرا به تعادل فرد کمک می کند و از زمین خوردن و سقوط افراد که علت اصلی شکستگی است جلوگیری می کند.
انواع ورزش برای بهبود تراکم استخوان شامل: ورزشهای ایروبیک با تحمل وزن و تمرینات قدرتی هستند.
به هر حال یک برنامه ورزشی خوب بهتر است شامل هر سه نوع از ورزش باشد تا از منافع گوناگون آنها بهره مند شوید. - ورزش ایروبیک استقامت و توانایی شما را افزایش می دهد تا بتوانید مدت طولانی تری ورزش کنید. - تمرینات قدرتی عضلات شما را می سازند و با افزایش قدرت عضلات با شدت بیشتری می توانید ورزش کنید و تعادل و هماهنگی حرکات ، چابکی و چالاکی شما افزایش می یابد. - تمرینات کششی خشکی و سفتی عضلات و مفاصل را کاهش می دهند و خطر آسیب دیدگی را کاهش می دهند. - قبل از اینکه برنامه ی ورزشی را شروع کنید با پزشک خود صحبت کنید و با یک متخصص وزرشی یا توانبخشی برای اینکه برنامه ی مناسبی را طرح ریزی کنید مشورت کنید.